Jaki aparat fotograficzny wybrać?

Na rynku istnieje wiele marek oraz flagowe modele aparatów wyposażonych zarówno w możliwość fotografowania jak i filmowania, posiadających innowacyjne funkcje oraz zróżnicowane specyfikacje techniczne. Mnogość opcji z którymi mierzy się początkujący fotograf, może paradoksalnie utrudnić mu wybór konkretnego aparatu.

Ten wpis ma na celu uporządkowanie wszystkich podstawowych informacji, które są niezbędne w procesie zakupu wymarzonego sprzętu. Producenci aparatów dwoją się i troją, aby to właśnie Twoja uwaga została skierowana w ich stronę – pamiętaj jednak, że najważniejsze są Twoje potrzeby – gdy je doprecyzujesz, to wybór odpowiedniego aparatu okaże się wówczas błahostką. 

Jakie są Twoje cele oraz budżet?

Pierwszy ważny aspekt, który powinieneś przemyśleć przed zakupem aparatu, dotyczy zakresu Twojej fotograficznej działalności. Zastanów się i zadaj sobie pytanie – do czego będziesz głównie wykorzystywał swój aparat? Może planujesz zająć się fotografią portretową? Fascynują Cię rozległe, górskie krajobrazy albo wręcz przeciwnie – owadzie makro światy? A może po prostu potrzebujesz aparatu do rejestracji ulotnych chwil codzienności?

Uściślenie fotograficznych potrzeb niewątpliwe pomoże skupić się tylko na tych produktach, które najlepiej sprostają Twoim preferencjom. Na samym końcu tego artykułu znajdziesz nasze sprzętowe rekomendacje dotyczące poszczególnych rodzajów fotografii – koniecznie zostań z nami do końca!

Kolejną bardzo ważną kwestia, którą trzeba rozważyć decydując się na zakup aparatu, jest oczywiście budżet. Dobrze jest doprecyzować kwotę, jaką jesteśmy w stanie przeznaczyć na ten cel oraz na ewentualne akcesoria – takie jak dodatkowe obiektywy, karty zapisu pamięci, filtry optyczne czy też statyw.

Oczywiście warto także już na samym początku zdać sobie sprawę, że zakup aparatu oraz osprzętu wymaga od nas określonej inwestycji – w wielu przypadkach jest to zakup na lata, którego koszt zwraca się nam w postaci niezwykle jakościowych oraz efektownych obrazów rejestrowanych przy wsparciu najnowocześniejszych technologicznych funkcji. 

Obecnie na rynku dostępne są trzy podstawowe rodzaje aparatów  – kompakty, lustrzanki cyfrowe DSLR oraz tak zwane bezlusterkowce.

Kompakty

Aparaty kompaktowe są opcją najbardziej budżetową. Ich cechami charakterystycznymi są mały gabaryt, poręczność oraz łatwość w obsłudze. 

Za ich pomocą będziesz w stanie wykonać bardzo dobre zdjęcia – nawet wtedy, gdy kompletnie nie masz pojęcia o fotograficznym warsztacie. Automatyka aparatu zrobi wszystko za Ciebie – zadba o poprawną ekspozycję, ustawi ostrość oraz dobierze właściwy czas naświetlania. 

Niektóre z aparatów kompaktowych są ponadto wyposażone w bardzo duże matryce umożliwiające wykonywanie zdjęć profesjonalnej jakości oraz wykonywanie wydruków wielkoformatowych.

RICOH GR III – aparat kompaktowy z dużą matrycą APS-C i jasnym stałoogniskowym obiektywem odp. 28mm f/2.8

Inne posiadają zoomy optyczne pozwalające na kilkudziesięciokrotne przybliżenie i uchwycenie nawet bardzo oddalonych obiektów. 

W kontekście kompaktów wypada także wspomnieć o ich bardzo interesujących konstrukcjach wodoodpornych, których jakość wykonania zyskała sobie rzeszę fanów nie tylko w środowisku osób zajmujących się nurkowaniem, ale także wśród osób technicznie niezaawansowanych – wszędzie tam, gdzie istnieje ryzyko kontaktu aparatu z wodą, warto rozważyć zakup lekkiego i wodoszczelnego urządzenia, które sprawdzi się doskonale podczas rodzinnych wypadów nad jezioro, wakacji nad morzem lub w sytuacjach, gdy podczas górskiej wędrówki zaskoczy Cię deszcz czy śnieg. 

Olympus Tough TG-6 – aparat kompaktowy wodoszczelny do 15m z uniwersalnym zoomem odp. 25–100mm 

Ze względu na swoją odporność na wodę, kurz oraz uszkodzenia mechaniczne, tego rodzaju aparaty są często wykorzystywane w fabrykach czy innych zakładach pracy oraz w terenie do wykonywania dokumentacji cyfrowej. Są też nieocenione podczas podróży podróży w ekstremalnych warunkach atmosferycznych. 

Aparaty kompaktowe – co warto wiedzieć?

Lustrzanki

Kolejnym rodzajem aparatów są lustrzanki cyfrowe, których wewnętrzna konstrukcja uwzględnia między innymi lustro oraz pryzmat. Są to urządzenia dużo bardziej zaawansowane oraz pozwalające na osiągnięcie profesjonalnych efektów fotograficznych – przez lata ich najbardziej topowe modele były na rynku fotograficznym wyznacznikiem prestiżu, na który mogli pozwolić sobie tylko zawodowcy. Jednak obecnie ustępują one miejsca bezlusterkowcom, o których przeczytacie w następnej kolejności. 

W lustrzankach również znajdziemy tryb automatyczny, który pozwala na satysfakcjonujące ujęcia uzyskane za pomocą „jednego kliknięcia”, jednakże polecamy je przede wszystkim osobom co nie co zorientowanym w fotograficznym warsztacie – zarówno tym aspirującym do poznania tajników poprawnej ekspozycji w trybie manualnym, a także  już tym bardziej zaawansowanym użytkownikom.

Nikon D850 – lustrzanka z pełnoklatkową matrycą o rozdzielczości 45,7Mpix

Na jakość zdjęć, które wykonujemy, wpływa wiele czynników – jednym z nich jest wielkość oraz rozdzielczość matrycy, czyli elementu światłoczułego w aparacie, który odpowiada za rejestrację naszych ujęć. Lustrzanki cyfrowe oferują dużo większe i bardziej jakościowe matryce, niż te, które znajdziemy w aparatach kompaktowych.

Decydując się na zakup „lustra" możemy wybierać pomiędzy formatami APS-C lub tak zwaną pełną klatką, a także średnim formatem – każdy z tych poszczególnych wymiarów matrycy determinuje określoną jakość, którą możemy osiągnąć. 

Generalnie im większy rozmiar przetwornika (matrycy) znajduje się w naszym aparacie, tym lepszą jakość fotograficzną i filmową będziemy w stanie uzyskać – jednakże wielkość przetwornika wpływa także adekwatnie na wyższą cenę danego modelu – a fakt ten dotyczy zarówno lustrzanek, jak i aparatów bezlusterkowych.

Oczywiście temat matryc oraz ich rozdzielczości wymaga bardziej szczegółowego opracowania – poświęciliśmy tym zagadnieniom osobny artykuł.

Lustrzanki – co warto wiedzieć?

Bezlusterkowce

Trzecim rodzajem aparatów są bezlusterkowce, które już od dobrych kilku lat dokonują znaczącej rewolucji na rynku konsumenckim, skutecznie odbierając flagowym lustrzanym modelom miano „topowych aparatów”.

Bezlusterkowe są lżejsze od lustrzanek, co skutkuje dużo większym komfortem dla użytkownika podczas jego długotrwałej pracy. Mała waga bezlusterkowców uwarunkowana jest ich wewnętrzną konstrukcją pozbawioną lustra – oznacza to, że obraz wpadający przez obiektyw jest bezpośrednio rejestrowany przez matrycę aparatu.

Na chwilę obecną mamy jednak tak wiele modeli pełnoklatkowych bezlusterkowców, oferujących tak znakomitą jakość zapisu fotograficznego, że śmiało można napisać o ich rynkowym triumfie nad systemami lustrzanymi.  

Bezlusterkowce sprawdzą się doskonale w rękach każdego użytkownika, o różnym stopniu zaawansowania technicznego. Ich pełnoklatkowe wersje polecamy przede wszystkim profesjonalistom, jednakże brak Twojego doświadczenia wcale nie wyklucza Cię z tej grupy konsumenckiej – jeśli nie ogranicza Cię budżet, to zakup sprzętu z najwyższej półki zawsze otwiera Cię na możliwość doświadczenia najnowocześniejszych technologii obrazowania. 

Niepełnoklatkowymi bezlusterkowcami powinni również zainteresować się początkujący filmowcy – żeby uzyskać obraz bardzo dobrej jakości nie trzeba od razu rzucać się na głęboka wodę i rujnować swój budżet aparatem pełnoklatkowym. Co więcej, formaty mniejsze, a zwłaszcza matryce APS-C, zbliżone są swoimi wymiarami do popularnego formatu ze świata filmu, czyli standardu Super 35. Tak więc decydując się na mniejszy format, osiągniesz w swoich realizacjach bardziej „filmowy look” znany ze srebrnych ekranów kin. 

Sony ZV-E10 – bezlusterkowiec z matrycą APS-C o rozdzielczości 24Mpix

Wprawdzie matryca pełnoklatkowa generalnie daje większe możliwości, to czasami mniejsze jest lepsze. Współczesne matryce mikro 4/3 i APS-C zapewniają jakość obrazu, która usatysfakcjonuje najbardziej wymagających pasjonatów, a nawet profesjonalistów, przy czym aparaty wyposażone w takie matryce są znacznie mniejsze i lżejsze. Wpływa to na poręczność sprzętu i ergonomię pracy zwłaszcza podczas filmowania przy użyciu gimbala czy fotografowaniu długimi teleobiektywami.

Bezlusterkowce – co warto wiedzieć?

Wybór odpowiedniego sprzętu

Będąc teraz bogatszy o podstawową wiedzę z zakresu specyfikacji poszczególnych rodzajów aparatów oraz cech, które je charakteryzują, chcielibyśmy podpowiedzieć Ci, na jaki aparat zdecydować się w momencie, gdy już wiesz, jakim rodzajem fotografii chciałbyś się zajmować. 

Gdy planujesz rozbudowę portfolio portretowego, warto wówczas rozważyć zakup aparatu pełnoklatkowego – lustrzanki bądź bezlusterkowca – z dobrym systemem automatycznego ostrzenia. Wysoka rozdzielczość matrycy full-frame pozwoli Ci na zapis najdrobniejszych szczegółów, a system niezawodny AF zagwarantuje Ci precyzyjne ustawienie ostrości na twarzy modela. Co więcej, dzięki matrycy pełnoklatkowej łatwiej będzie Ci uzyskać przepiękne rozmycie tła, czyli tak zwany bokeh – oczywiście przy akompaniamencie odpowiednio „jasnego" obiektywu. 

Pełna klatka będzie także doskonałym wyborem dla osób, które chciałyby spróbować swoich sił w fotografii krajobrazowej. Pełnoklatkowe bezlustra oraz lustrzanki cyfrowe, o szerokim zakresie dynamicznym i wysokiej rozdzielczości matrycy, będą niezastąpione podczas prób uchwycenia najmniejszych detali malowniczych pejzaży. Matryce full-frame w zestawie z obiektywem szerokokątnym  pozwolą także na uwiecznienie wyjątkowo rozległych krajobrazowych kompozycji. 

Jeśli Twoim marzeniem jest fotografowanie w skali makro, wówczas warto rozważyć zakup aparatu z matrycą mikro 4/3 lub APS-C. Dlaczego? Zaletą mniejszych matryc jest tak zwany mnożnik ogniskowej, dzięki któremu możemy robić większe zbliżenia małych obiektów zachowując większy dystans od nich.

Wybór mniejszych matryc rekomendujemy również przyszłym fotografom ptaków – dokładnie z tego samego powodu, o którym napisaliśmy powyżej – możliwość przybliżenia interesującego nas obiektu z pozycji aparatu minimalizuje także ryzyko spłoszenia interesującego nas tematu fotograficznego.

W przypadku fotografowania makro światów oraz tematów ornitologicznych, nie bez znaczenia będzie dla nas także wydajność systemu AF oraz prędkość odczytu danych – tutaj doskonale sprawdzą się najnowocześniejsze rozwiązania, które oferują nam bezlusterkowce. Warto także przed zakupem zorientować się, czy model, który nas interesuje, ma rozbudowaną funkcję szybkości trybu zdjęć seryjnych – przy dynamicznych latających ptakach i owadach jest to jeden z kluczowych aspektów, który także należy wziąć pod uwagę. 

Istotne znaczenie w fotografii przyrodniczej będą miały gabarytu i ciężar obiektywu. Odpowiednikiem obiektywu pełnoklatkowego o długości około 50cm  i wadze około 3kg będzie obiektyw w systemie mikro 4/3 o długości około 25 cm i wadze około 1,5 kg.

Z kolei do fotografii ulicznej, o charakterze reportażowym, polecamy małe i dyskretne aparaty – czyli kompakty oraz bezlusterkowe o mniejszym gabarycie. Wszędzie tam, gdzie zależy Ci na tym, aby być niewidocznym, to właśnie te rodzaje aparatów sprawdzą się najlepiej. Bezlusterkowce będą jednak lepszym rozwiązaniem, gdy zależy Ci na precyzyjnym automatycznym systemie ostrzenia oraz szybkich seriach zdjęć. 

Istotnym parametrem, który także bierzemy pod uwagę przy zakupie aparatu jest rozdzielczość matrycy: 

• Wysoka rozdzielczość w zakresie 30 Mpix – 60 Mpix  pozwoli na wykonywanie wydruków wielkoformatowych oraz tworzenie wysokiej jakości materiału filmowego 4K, czy nawet 8K. Umożliwia również wykorzystanie fragmentu kadru zarówno zdjęcia jak i filmu. 
  
  
• Mniejsza rozdzielczość w przypadku matrycy pełnoklatkowej wynosząca 12 Mpix lub 24 Mpix może okazać się wystarczająca nawet do dużych powiększeń, ale za to dzięki mniejszej ilości pikseli będzie możliwe uzyskanie dużo wyższej czułości matrycy, co pozwoli na wykonywanie udanych zdjęć i filmów nawet przy bardzo słabym oświetleniu.
  
  

Ogromne znaczenie dla osób pragnących uwieczniać ulotne chwile ma również wielkość i waga aparatu. Często nie zabieramy go ze sobą ze względu na duże gabaryty lub ciężar i umykają nam niepowtarzalne momenty, dlatego aparat powinien być możliwie poręczny. Właśnie z tego powodu znane powiedzenie mówi, że najlepszym aparatem jest taki, który właśnie mamy przy sobie. 

Praktyka czyni mistrza!

Wybór aparatu to tylko pierwszy krok – aby móc rozwijać się dziedzinie twórczości fotograficznej lub filmowej, musisz udoskonalać swój warsztat i nieustannie eksperymentować! Pamiętaj także o tym, że wspaniałe efekty można uzyskać również wtedy, gdy nie dysponujesz sprzętem z najwyższej półki. Posiadanie najdroższego aparatu nie jest jednoznaczne z awansem na profesjonalnego fotografa, choć z pewnością może to uczynić łatwiejszym.